Khi nào thì nên thay dầu phanh ô tô
Dầu phanh ô tô kém chất lượng có thể bị nhiễm 2% nước trong vòng 12 tháng đầu và tăng lên 7 - 8% chỉ sau 36 tháng. Nếu không thay dầu kịp thời có thể dẫn đến hỏng phanh trong quá trình vận hành. Theo thống kê, cứ sau 16.000 - 25.000 km, tài xế sẽ nhấn phanh hơn 75.000 lần. Con số này cho biết tần suất sử dụng phanh và tầm quan trọng của phanh trong quá trình lái xe. Vì vậy, để đảm bảo hệ thống phanh hoạt động hiệu quả thì việc kiểm tra và bảo dưỡng phanh xe ô tô, đặc biệt là thay dầu phanh xe ô tô là điều cần thiết.
Dầu phanh ô tô là gì?
Dầu phanh ô tô là chất lỏng được pha chế từ dầu gốc tinh luyện và các chất phụ gia đa dụng. Dầu có nhiệm vụ hỗ trợ truyền lực từ bàn đạp phanh đến các bộ phận của hệ thống phanh. Ngoài ra, dầu phanh còn có tác dụng bôi trơn, giảm ma sát và chống ăn mòn, giúp ô tô vận hành êm ái.
Hiện nay, hầu hết các loại dầu phanh đều được sản xuất theo tiêu chuẩn DOT. Đây là tiêu chuẩn do Bộ Giao thông Vận tải và Hiệp hội Kỹ sư Ô tô ban hành. Tiêu chuẩn DOT được xác định dựa trên điểm sôi thấp nhất và khả năng duy trì hoạt động của dầu phanh. Dầu phanh ô tô DOT là hỗn hợp của nhiều thành phần bao gồm:
- Chất chống oxi hóa và ức chế ăn mòn.
- Modifier – Coupler: Bộ ghép nối kiểm soát độ phồng của các bộ phận cao su không được che phủ.
- Dung dịch hòa tan (Glycol) chiếm 50 - 80% hỗn hợp dầu phanh và có nhiệm vụ quyết định độ nhớt và điểm sôi.
- Chất bôi trơn (Polypropylene hoặc Polythene) giữ cho các bộ phận hoạt động trơn tru.
Có 4 loại dầu phanh ô tô theo tiêu chuẩn DOT: DOT 3, DOT 4, DOT 5 và DOT 5.1. Trong đó, DOT 3 và DOT 4 là hai loại phổ biến nhất. Bảng so sánh dưới đây sẽ giúp người dùng có cái nhìn tổng quan về hai loại dầu phanh này.
Hiện nay, dầu phanh DOT 3 được đánh giá cao về khả năng hòa trộn với các loại dầu phanh khác có thành phần Glycol. Ngược lại, dầu phanh DOT 4 có nhiệt độ sôi cao, đáp ứng hoạt động phanh trong điều kiện khắc nghiệt. Người dùng lựa chọn dầu phanh DOT 3 hoặc DOT 4 tùy theo mục đích sử dụng và đặc điểm của hệ thống phanh của xe.
Khi nào cần thay dầu phanh ô tô?
Việc thay mới không chỉ đảm bảo khả năng hỗ trợ hiệu quả của dầu phanh mà còn kéo dài tuổi thọ cho các bộ phận của hệ thống phanh.
Tại sao phải thay dầu phanh?
Mặc dù phanh là một hệ thống kín, hơi nước vẫn có thể lọt qua các lỗ siêu nhỏ trên ống cao su và vòng đệm. Trong khi đó, dầu phanh ô tô rất dễ sôi do có khả năng hút ẩm cao, khiến áp suất phanh giảm và hiệu quả phanh kém. Bên cạnh đó, khí hậu Việt Nam có độ ẩm cao, các chi tiết trong hệ thống phanh cũng dễ bị rỉ sét khi dầu phanh “bão hòa” nước khi xe di chuyển trong thời tiết mưa, ngập nước. Ngoài ra, việc thiếu dầu phanh hoặc dầu bị biến chất là nguyên nhân dẫn đến hư hỏng hệ thống phanh như tiếng kêu lạ, bàn đạp thấp, cảm giác phanh nặng nề và đỉnh điểm nhất là hiện tượng xe bị mất phanh. …
Theo các chuyên gia ô tô, dầu phanh có chứa chất ức chế ăn mòn và chất chống oxy hóa. Theo thời gian, cấu trúc của các chất này bị phá vỡ, dẫn đến ăn mòn kim loại và tích tụ cặn bẩn làm gián đoạn dòng chảy của dầu phanh.
Khi nào xe cần thay dầu phanh mới
Theo khuyến cáo của nhà sản xuất, dầu phanh cần thay sau 3 năm hoặc sau 30.000 - 40.000 km. Nếu xe thường xuyên di chuyển trong điều kiện bụi bẩn, độ ẩm cao hoặc sử dụng phanh liên tục, chủ xe có thể thay dầu phanh sớm hơn.
Để biết chính xác thời điểm thay dầu phanh, chủ xe có thể kiểm tra lượng và chất lượng dầu thực tế trong bình thông qua cảm biến dầu phanh được trang bị trên xe hoặc kiểm tra bằng tay. Trong trường hợp kiểm tra thủ công, chỉ quan sát từ bên ngoài, không mở nắp chai để tránh không khí và hơi ẩm lọt vào.
Màu sắc sẽ phản ánh chất lượng dầu. Dầu phanh đạt tiêu chuẩn có màu sáng hoặc không màu, nếu chuyển sang màu nâu có nghĩa là dầu đã xuống cấp nặng và cần được thay thế để bảo vệ hệ thống phanh.
Dầu phanh bị suy giảm chất lượng sẽ khiến phanh kém hoặc không ăn. Lái xe cần nhanh chóng đưa xe đến gara ô tô uy tín để kiểm tra, bảo dưỡng tránh những sự cố không mong muốn.
Các bước thay dầu phanh ô tô
Khi kiểm tra, nếu mức dầu gần hết mà màu xe sáng, chủ xe chỉ cần đổ thêm dầu vào bình. Cần thay dầu phanh khi thấy cặn bẩn hoặc chuyển sang màu nâu đen.
Dụng cụ hỗ trợ bơm dầu phanh bao gồm:bộ hút chân không, bộ dụng cụ sửa xe, kích ô tô, khăn lau, chai xịt vệ sinh phanh, mỡ bôi trơn bu lông, ốc.
Sau đây là các bước thay chi tiết nhất
- Bước 1: Tháo bánh xe, vệ sinh phanh xe ô tô bằng dung dịch vệ sinh chuyên dụng.
- Bước 2: Tìm vị trí đầu ống dẫn dầu, tháo các núm cao su bọc bên ngoài ống. Tiến hành đặt một ống nhựa vào bình chứa và mở van xả để dầu cũ ra ngoài. Phương pháp này giảm thiểu không khí được hút ngược vào xi lanh phanh.
- Bước 3: Chèn một miếng gỗ sao cho bàn đạp phanh không bị văng ra xa khi giảm áp suất dầu.
- Bước 4: Mở nắp bình chứa dầu phanh, dùng ống hút hết dầu cũ, đổ dầu mới vào và đóng chặt nắp bình.
- Bước 5: Giữ phanh với lực ổn định, vặn chặt bu lông van xả rồi nới ¼ vặn để xả hết dầu cũ. Sau đó, vặn lại bu lông, tháo ống nhựa và lắp các núm bọc cao su như cũ.
Sau khi hoàn thành các bước thay nhớt, chủ xe nổ máy, nhấn và nhả chân phanh để kiểm tra độ ổn định của hệ thống phanh.
Là “mạch máu” của hệ thống phanh thủy lực, dầu phanh cần được bảo dưỡng và thay thế định kỳ để hạn chế phanh xuống cấp và tránh rủi ro khi vận hành.
Để tối đa hóa hiệu quả truyền lực, chủ xe nên chọn loại dầu phanh không nén, có thể bôi trơn kẹp phanh giúp giảm ăn mòn và nhiệt độ sôi cao. Nên sử dụng dầu phanh chuyên dụng dành riêng cho từng dòng xe theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Điều này không chỉ giúp phát huy tối đa hiệu quả của dầu phanh mà còn đảm bảo tuổi thọ của hệ thống phanh.
>> Tìm hiểu ngay:
